Allake-lakenna Addatuangngé ri Sawitto

Sawitto iyanaritu séddi akkarungeng engkaé ri tana Ogi. Ammulangenna iyaé akkarungengngé riwinru'i ri Manurungngé ri Bacukiki riasengngé La Bangéngé nasaba' iya mémenna addatuang mammulang ri Sawitto. Akkarungengngé ri Sawitto pura riakkarungini ri 24 arung iya ritella'é addatuang ri Sawitto. Iyanaé allake-lakenna addatuangngé ri Sawitto, pammulang lettu' paccappureng ri wettu peddénana akkarungengngé nasaba' mattamanii ri apparéntangenna Republik Indonésia:

1. La Bangéngé Manurungngé ri Bacukiki ri Cempa nalao pobainéi riyasengngé Wé Tépu Lingé Manurungngé ri Akkajeng naompo ri Lawaramparang napowase lipu ri Suppa powana’i La Teddung Lompo, La Boting Langi sibawa Wé Pawawoi napawélai ana’na tolai riyasengngé;
2. La Teddung Lompo Datu Suppa mattola addatuang ri Sawitto nalao pobainei We Patoli Arung Cempa ri Bacukiki\ iyana powana’i riyasengngé;
3. La Puté Bulu Lébana Malolié datu toi ri Suppa nalao mabbainé ri Sidénréng siyala ana’na Matinroé ri Kanana najajiyang ana’ orowané riyaseng La Palétéyangngé, nalélési pobainéi sappo sisengna riyasengnge Wé Tappa Tana ana’na La Boting Langi nangurusiyé Datu Mariyo Riwawo najajiyangi La Makkarawi iyana mattola ri Suppa naiya pawélaina ana’na tolai riyasengngé;
4. La Palétéyangngé iyana ritella Addatuang Risompaé ri Sawitto 1546 rilaling ri Gowa nalao mabbainé ri Sidénréng siyala Arung Lowa, najajiyanna séuwa riyaseng Wé Gémpo, séuwa riyaseng La Cella Mata, naiya pawélaina ana’na tolai riyasengngé;
5. Wé Gémpo iyana polakkaiwi Addatuangngé ri Sidénréng riyasengngé, La Pateddungi ana’na La Pasampoi nangurusié Wé Tappa Tana, séuwa riyaseng La Patiroi, seuwa riyaseng Wé Tenri Tana, seuwa riyaseng La Massaulangi, naiya La Patiroi iyana mattola ri Sidénréng, iyana ripammaséyang bainé ri Karaéngngé ri Gowa najajiyang ana séuwa riyaseng La Makkaraka Towappa, séuwa riyaseng Wé Yabéng Petta Patepuwangngé, iyana mpukkei Bulu Bangi, nalélé mabbainé siyala Wé Dangkau Arung Rappeng, najajiyangi riyasengngé La Tone Datu Walié Arung Rappeng,  naiya pawélaina Wé Gémpo, ana boranéna tolai riyasengngé;
6. La Cella Mata mattola addatuang ri Sawitto sélléi ana darana, iyana siyala massappo siseng riyasengngé Wé Lampé Wéluwa Datu Suppa ana’na La Makkarawi Datu Suppa najajiyang ana séuwa riyaséng La Pancai, séuwa riyaséng Wé Cella, iyanae Wé Cella ripanguju makkarung ri Alitta, naiya pawélaina ana’na tolai riyasengngé;
7. La Pancai Tana mattola addatuang ri Sawitto, iyana punna baté Ula Rau-raungngé ritellaé La Temmanruli, iyanaé pobainéi sappo sisenna ri Sidénréng riyasengngé Wé Renritana ana’na Massaolocié nangurusié La Pateddungi Addatuang Sidénréng najajiyang ana séuwa riyaseng Wé Passullé Datu Bissué Daéng Bulaéng pattelarenna, iyanae rijallo’i namaté, naiyasi tolai ana’na riyasengngé;
8. Wé Passullé Datu Bissué Daéng Bulaéng mattola addatuang ri Sawitto sélléi amanna iyanaé wekkaduwai mallakkai, mula-mulana mallakkai polé ri Wajo riyasengngé To Pattekkeng Cakkuridi Wajo. Najajiyanni riyasengngé La Tenri Sessu Totimoé iyana mattola ri Suppa riyaseng Matinroé Riolo Addénénna, séuwa riyaseng Wé Tenri Pakiyu Matinroé ri Suppa, séuwa riyaseng Wé Tenri Séwo Matinroéri Makkoring, nakuwa ripatobo massarang To Patekkeng. Nalélé mallakkai siyala massppo siseng riyasengngé La Massora, Soraé pappasawe’na Arungngé ri Alitta ana’na Wé Cella Arung Alitta nangurusié Massaolangié, najajiyang ana’ séuwa riyaseng La Tenri Pau riyaseng toi La Sampocacca, iyana mattola ri Sawitto, séuwa riyaséng Wé Tenri Lékke iyana mattola ri Alitta, iyana mallakkai ri Rappeng siyala amauré sappo sisenna indo’na ambo’na riyasengngé La Tone Malotongngé Datu Walié ana’na La Patiroi Addaoang Sidénréng Matinroé ri Massépé nangurusié Wé Dangkau Arung Rappeng najajiyang ana séuwa riyaseng Wé Tasi Petta Maubbengngé iyana mattola ri Rappeng datui ri Suppa, séuwa riyaseng Wé Cella iyana makkarung ri Alitta, séuwa ritella Moppangngé apa’ sala-salangngi iya musi masséllé ri Alitta. Nallakkai Wé Tasi Petta Maubbengngé Arung Rappeng Datuto ri Suppa siyala riyasengngé La Pabilla Datué ri Citta najajiyang ana séuwa orowané riaseng To Dani, iyanaé makkarungi eppaé Ajatappareng. Naiya pawélainana cédde’i nallumpai api amusureng Sawitto Suppa, Alitta, apa’ pada maélo’i malai nalamungi ri wanuwanna saba’ iyanaé addatuang Sawitto tamangngi selleng Sawitto Suppa ri Dato (ri Bandang) sibawa Addatuang Sidénréng Matinroé ri Massépé ri taung 1609 M. Naiya nasamaiyoi lamungi ri Sawitto narikaéreng alebbo’ ri Sawitto ri lémpanna bulu’ siyasengngé tomatowana riyaseleng La Paleteyangngé. Nassamiyona to Sawittoé makkaé’ alebbo’ to Suppaé to Alittaé pada mala tana riwanuwana naritimpungi alebbongngé.  Makkoniro pawélaina nariyaseng Matinroé ri Mala aseng maténa. Naiyana tolai ana’na nagurusiyé sappo’ sisenna polé ri Alitta (La Massora Arung Alitta) riyasengngé;
9. La Tenri Pau riyaseng mutoi La Sampo Cacca mattola addatuang ri Sawitto sélléi inana. Iyanaé wékkaduwai mabbiané pada dara arung. mula-mulanna no’i ri tana Menre’ mabbiné siyala Maraddia Balannipa. Najajiyang ana séuwa riyaseng La Makkasau Tonrawalié. Iyana mattola ri Balannipa nenniya ri Sawitto, séuwa riyaseng La Mappasompa Towanrelli’éiya mattola ri Lanriseng Matinroé ri Tengngana Lanriseng aseng maténa. Nalélé mabbainé ri Soppéng siyala riyasengngé Wé Tenri Séno Daweru Arung Ganra ana’na Puwatta Wé Yabéng Petta Patepuwangngé nangurusié La Saliwu Arung Ajumpu ri Soppéng. Najajiyang ana séuwa riyaseng Wé Timé Petta Battowaé Arung Ganra, seuwa riyaseng La Tenri Tatta Daéng Tomaming Petta Larenna iyana mattola ri Sawitto sibawa Suppa. Napawélai naritella’to Matinroé   ri Mala. Naiyasi sélléi ana’na nangurusié Maraddiya Balannipa riyasengngé;
10. La Makaksau Tonrawalié arung toi ri Balannipa mattola addatuang ri Sawitto sélléi amana iyanaé dé ripau bainé padana. Naiya pawélaina ana dara séyamana tolai riyasengngé;
11. Wé  Timé Petta Battowaé Arung Ganra nallakkai ri Pammana siyala massappo siseng riyasengngé La Parengki Oputa La Paubbari Datué ri Bulu Bangi Matinroé ri Pattiro Belle’ anana Wé Tenri Kawareng Da Page Datu Bulu Bangi nangurusié Taranatié Daéng Mabéla Datu Pammana Mabbola Batué najajiyang ana orowané tellu séuwa riyaseng La Toraja iyana mattola ri Sawitto, séuwa riyaseng Lamanguluwang iyana mattola ri Ganra, séuwa riyaseng La Sukkuru iyana mattola ri Bulu Bangi iyana tama mabbainé ri Alitta siyala riyasengngé Wé Cella Arung Alitta ana’na Wé Tenri Lékke nangurusie La Tone Arung Rappeng, najajiyang ana séuwa riyaseng La Pattasi iyana Arung ri Alitta, séuwa riyaseng La Pamessangi iyana Arung ri Bélawa Datui toi ri Suppa masséllé toi ri Alitta. Naiya pawélaina ana’na tolai riyasengngé;
12. La Toraja mattola Addatuang ri Sawitto iyanae dé ripau pattolana aga naiya pawélaina sappo wékkaduwana rijello ri Petta Torisompaé inappa toi riyasengngé;
13. To Dani mattola addatuang ri Sawitto ana’na Wé Tasi Petta Maubbengnge Arung Rappeng nangurusié La Pabilla Datué ri Citta, iyanae To Dani makkarungi eppaé Ajatappareng Addatuangngi ri Sawitto Addatuang toi ri Sidénréng Arung toi ri Rappeng Datuna Makunraiyé Arung toi ri Alitta Datu toi ri Suppa  Karaéng toi ri Galingkang napasala kasiwiyana ri Boné nalari no ri Tana Menre maélo massobbu natéya menre’é paddakka’i, malliwessi lao ri Salémo nakuna riratté riparolana Petta Torisompaé, nariyasurong mekké namaté nariyasengna Matinroé ri Salémo. Naiyasi tolai amaure manituna riyasengngé;
14. La Tenri Tatta Daéng Tomaming ana boranéna Wé Timé ana’na La Tenri Pau Matinroé ri Mala nangurusiyé Wé Tenri Séno Da Keru Arung Ganra iyanaé mattola datu toi ri Suppa iyanaé lao pobainéi riyasengngé Wé Dauttu Petta Pajajiyangngé Arung Arateng ana’na Matinroé ri Salemo nangurusié eppona Arung Akkajeng najajiyang ana séuwa orowané riyaseng La Toware iyana mattola datu ri Suppa nalélési mabbainé siyala riyasengngé Wé Jora ana’na La Malléwai Addatuang Sidénréng Matinroé ri Tana Maridié nangurusié Wé Sabaro ana’na Karaéng Karunrung nangurusiyé Karaéng Balla Bugisi najajiyang ana séuwa riyaseng La Doko. Naiya pawélaina riyasenni Matinroé ri Masigina, naiya tolai ana’na riyasengngé;
15. La Doko mattola Addatuang ri Sawitto mattola Datu toi ri Suppa déto ripau ana mattolana. Naiya pawélainana mappulo taung ittana dé addatuang ri Sawitto aga na Boné parekkengngi bicarana addatuangngé apa’ makkekela toi Addatuangngé La Wawo taroi ana’na riyasengngé, La Pasanrangi Arung Maloloé ri Sidenreng ritellaé Muhammade Raside Arung toi ri Maiwa nadé appalalona Boné aga namaitta taggattung onrong tudangenna Addatuwangngé tenri tudangi. Naiya pawélaina iyasi tolai eppo uttu’na sappo sisengna riyasengngé;
16. La Kunéng Arung Belawa Orai Datu toi ri Suppa mattola Addatuang ri Sawitto iyana pobainéi Wé Tenri Arung Singkang ana’na Arung Matowaé La Maddukkelleng nangurusiyé Wé Nobba Cakkuridié ri Wajo najajiyang ana séuwa worowané riyaseng La Pabéyangi iyana makkarung ri Ganra ri Bélawa ri Singkang, naénré ri Soppeng mabbainé siyala Wé Tenriyampareng Arung Lapajung Datu Soppéng Matinroé ri Barugana, nariyalasi Sullé Datu ri Soppéng. Nalao ri Palanro pobainéi sappo sisenna riyasengngé Petta I Bintang ana’na La Paéwa Petta I Bojo najajiyang ana riyaseng Bessé Cempa sibawa Baso Buwa. Nalao ri Duppa Rengengengnge ri Boné naripasiala riyasengngé Wé Madéllu ana’na Maddanrengngé La Balloso nangurusiyé Wé Tenriyawaru Arung Lémpa najajiyang ana’ séuwa riyaseng Wé Timé, séuwa riyaseng Wé Cindé, séuwa riyaseng Wé Madika ana’ riyolona wettunna Datu ri Suppa iyana ritu riyaseng La Kélo Daeng Mangatta naiya pawélaina ana’na tolai riyasengngé;
17. Wé Timé mattola addatuang ri Sawitto sélléi amana iyana polakkaiwi Abedullahi Datué ri Batu Puté dé ana’na afa maté riposso’i lakkainna rimusu Akkampé Soppéng napawélai nariyaseng Matinroé ri Polé Jiwa. Naiyasi tolai ana dara pada makunraina riyasengngé;
18. We Cindé mattola addatuang ri Sawitto tolai padakunraina naiya pawélaina ana boranéna riyasengngé;
19. La Cibu Tolébaé Ponggawa toi ri Boné mattola Addatuang ri Sawitto sélléi ana daranna iyanaé La Cibu maéga senna ana’na napobainéi Wé Saribulang ana’na Janggo’ Paninco ripossoé ri musu Wetté najajiyangi riyasengngé E Passullé Daéng Bulaéng. Iyana mattola ri Sawitto napobainéi Wé Mappangara ana’na La Pallanggara nangurusié ana’na Arung Bacukiki eppona Arung Alitta Mabbola Batué najajiyangi riyasengngé La Mappanganro Daéng Kalala iyana Sullewatang ri Alitta napobainéi E Manila napowana’ni La Menru Daéng Pawawo engkato ana’na riyaseng La Banranga Ambo Icu engkato ana riyaseng La Pariusi Daéng Manyumpa engkato ana’na riyaseng La Mattingara Daeng Patiga, La Déko Daéng Palettu, La Parojai Daéng Madiméng, E Cindolo Daéng Masennang, La Burung, La Pogé,  E Médale, E Sitti,  E Sengngeng, rilaénnatopa parimeng. Naiya pawélaina ana’na sélléi  riyasengngé;
20. Wé Passullé Daéng Bulaéng mattola Addatuang ri Sawitto namagelli ana boranéna riyasengngé La Mappanganro Daéng Kalala ri Alitta nano’ ri Tana Menre naléppanng ri Buku nakuwa ripakarung. Nallakkai Wé Passullé Daéng Bulaéng siyala massappo wékkaduwa riyasengngé La Pallawa Gau Arung Pattojo Ponggawa toi ri Boné ana’na Wé Matana Arung Rappeng nangurusiyé La Makkulawu Arung Gilireng najajiyang ana’ séuwa riyaseng La Tamma, séuwa riyaseng Wé Béda, séuwa riyaseng La Bodé, séuwa riyaseng Wé Tenri Lipu. Naiya pawélainana céddé musi mallumpa api amusureng pallawangenna to Sawittoé na to Gilirengngé apa aléna La Pallawa Gau maélo masséllé nadé naiyoiwi ade’é ri Sawitto naiya muwa sélléiéngngi ana’na riyasengngé;
21. La Tamma masséllé Addatuang ri Sawitto iyakiya makkedami tauwé Addatuang Lolo apa’ tuwo mupi ambo’na dé ana pattola makkasélléi. Naiya pawélaina ana daranna sélléi riyasengngé;
22. Wé Béda mattola Addatuang ri Sawitto nallakkai Wé Béda siyala massappo siseng riyasengngé La Saddapotto Arung Rappeng najajiyang ana séuwa riyaseng La Pateddungi, séuwa riyaseng La Cibu séuwa riyaseng Wé Tanri, séuwa riyaseng La Calo, séuwa riyaseng Wé Rica napawelai Wé Béda ana’na tolai riyasengngé;
23. Wé Tanri Arung Rappeng mattola Addatuang ri Sawitto sélléi indo’na iyana polakkaiwi riyasengngé La Maddukkelleng Cakkurudié ri Wajo ana’na Wé Nobba Datu Gilireng Cakkuridi Wajo nangurusié La Oddang Datu Larompong najajiyang ana’ séuwa riyaseng La Pajung, séuwwa riyaseng Wé Mappasessu Datu Walié. Naiya pawelainana ana’nana pada makkunraina riyasengngé Wé Bessé Petta I Bulo nangurusié Mappanyukki Datué Silaja Datu Loloé ri Suppa Arumponé Matinroé ri Amaradékangenna ritu tolai mancaji Addatuang ri Sawitto riyasengngé;
24. Wé Rukiya Bau Bocco Karaéng Balla Tinggi mattola addatuang ri Sawitto tolai anauré pada makunraina indo’na iyanaé polakkaiwi anauré ana sappo sisenna riyasengngé La Makkulawu ana’na Wé Mappasessu Datu Walié nangurusié La Mappabéta. Najajiyang ana séuwa riyaseng Wé Nimé séuwa riyaseng Wé Béda, séuwa riyaseng Wé Nénéng, séuwa riyaseng Wé Tanri, séuwa riyaseng Sawérigading iyanaé Addatuang paccappureng namapeddé akkarungengngé ri Sawitto.